Drought and water overuse in Europe

From golf courses to books, olive oil to vaccinations, all the goods and services that we rely on, together with many of our daily activities, require a vital resource: water. A new report by the European Environment Agency (EEA) confirms that in many parts of Europe water use is unsustainable and provides recommendations for a new approach to managing water resources.

• Press release: Drought and water overuse in Europe
• Article: Golf courses and washing machines: obstacles and opportunities for sustainable water management
• Full report: Water resources across Europe — confronting water scarcity and drought

Low-level ozone exposure found to be lethal over time

An 18-year study shows an increased annual risk of death from respiratory illnesses, depending on the pollution level. It goes beyond studies that linked brief ozone spikes to short-term effects.

By Thomas H. Maugh II March 12, 2009

Ozone pollution is a killer, increasing the yearly risk of death from respiratory diseases by 40% to 50% in heavily polluted cities like Los Angeles and Riverside and by about 25% throughout the rest of the country, researchers reported today.

Environmental scientists already knew that increases in ozone during periods of heavy pollution caused short-term effects, such as asthma attacks, increased hospitalizations and deaths from heart attacks.

But the 18-year study of nearly half a million people, reported today in the New England Journal of Medicine, is the first to show that long-term, low-level exposure to the pollutant can also be lethal.

Current standards for ozone pollution cover only eight-hour averages of the colorless gas, but even with that relatively relaxed rule, 345 counties with a total population of more than 100 million people are out of compliance.

The Environmental Protection Agency "has already said that it will revisit the current ozone standards in the country," said Dan Greenbaum, president of the Boston-based Health Effects Institute, one of the study's sponsors.

"Undoubtedly, when it happens these results are going to be a very important part of that review," said Greenbaum, who was not involved in the study.

The EPA may need to implement an annual standard, said University of Ottawa environmental health scientist Daniel Krewski, one of the paper's authors.

Coauthor Michael Jerrett of UC Berkeley said the findings could have profound implications because they show that ozone worsens conditions that already kill a large number of people.

Deaths from respiratory diseases, such as chronic obstructive pulmonary disease, emphysema and pneumonia, account for about 8.5% of all U.S. deaths, an estimated 240,000 each year. Worldwide, such conditions account for 7.7 million deaths each year.

Ozone is what is known as a secondary pollutant. It is not formed directly by the burning of fossil fuels. Rather, nitrogen oxides produced by such combustion react in the presence of sunlight to form ozone. It is thus the biggest problem in areas that are sunny and hot, Jerrett said.

As an oxidizing agent, ozone reacts with virtually anything it comes into contact with. In particular, it reacts with cells in the lungs, causing inflammation and a variety of other effects that lead to premature aging.

Jerrett and his colleagues studied 448,850 people over age 18 in 96 metropolitan regions who enrolled in the American Cancer Society Cancer Prevention Study II in 1982 and 1983. The subjects were tracked for an average of 18 years. During that follow-up period, there were 48,884 deaths, 9,891 of them from respiratory diseases.

The researchers found that every increase of 10 parts per billion (ppb) in average ozone concentrations was associated with about a 4% increase in dying from respiratory causes.

Riverside had the highest ozone average (104 ppb), and the risk of dying from respiratory causes was 50% greater than it would have been if there were no ozone.

Los Angeles had the second-highest ozone level and a 43% increase in risk.

In contrast, San Francisco had the lowest average ozone level (33 ppb) of the 96 regions studied and only a 14% increased risk, probably because of the fog and prevailing winds, which reduce ozone formation. The Pacific Northwest also had low levels of ozone, again because of rain and cool weather.

Cities in the East like New York and Washington had an average increased risk of about 25% to 27%.

The researchers found no increase in deaths from cardiovascular disease associated with ozone levels -- those deaths are caused primarily by the fine particulates present in air pollution.

They also found no increase in overall mortality, suggesting that ozone is causing deaths in people who were probably going to die in another year or two anyway, according to epidemiologist Joel Schwartz of the Harvard School of Public Health, who was not involved in the study.

"We do know that ozone is particularly dangerous for people living with existing asthma or lung disease," Jerrett said. And it didn't matter what someone's weight, income or education was. "It seems to affect a lot of people relatively equally."

Ψάρια μετά μικροβίων στο... τραπέζι μας

Ψάρια μετά μικροβίων στο... τραπέζι μας

Λόγω θαλάσσιας μόλυνσης και κακής συντήρησης

Της Τανιας Γεωργιοπουλου

Πώς θα αισθανόσασταν εάν μαθαίνατε ότι το φρέσκο ψάρι που γευθήκατε (και ακριβοπληρώσατε), εμπεριέχει Pseudomonas aeruginosa ή Vibrio vulnificus; Καταρχήν ψυχραιμία, αλλά εφεξής προσοχή, καθώς σίγουρα όλοι μας έχουμε πέσει θύματα …«γαστριμαργικής υποβάθμισης».

Ναι, είναι αλήθεια, ψάρια μετά αρκετών μικροβίων φτάνουν στο τραπέζι μας ως αποτέλεσμα της ρύπανσης της θάλασσας, αλλά και των κακών συνθηκών διαχείρισης των αλιευμάτων. Η φρεσκάδα του ψαριού συχνά εξαρτάται από τις συνθήκες συντήρησής του και όχι κατ' ανάγκην από το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από τη στιγμή της αλίευσης μέχρι να φτάσει στο πιάτο μας.

Yψηλές συγκεντρώσεις

Ερευνητές του Πανεπιστημίου Πατρών που πραγματοποίησαν σχετικές μετρήσεις σε δείγματα ψαριών από τη στιγμή της αλίευσης έως και τη διάθεσή τους στην αγορά, εντόπισαν πλήθος παθογόνων μικροβίων σε υψηλές συγκεντρώσεις. Σε ένα συγκεκριμένο δείγμα μάλιστα, εντοπίστηκε μικρόβιο που «κανονικά» βρίσκεται μόνο σε… ενδονοσοκομειακά απόβλητα. Οπως επισημαίνει στην «Κ» η επιστημονική υπεύθυνη της μελέτης που πραγματοποιήθηκε από το τμήμα Βιολογίας -Μονάδα Ρύπανσης, Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Οικοτοξικολογίας του πανεπιστημίου- κ. Ιωάννα Ηλιοπούλου «ό,τι ρίχνουμε στη θάλασσα, τελικά θα φτάσει στο πιάτο μας». Οπως η ίδια εξηγεί, τα ψάρια αλιεύονται ήδη επιβαρυμένα με μικρόβια λόγω της μόλυνσης των θαλασσών, αλλά η κατάσταση επιδεινώνεται από την κακή διαχείρισή τους τόσο μέσα στο σκάφος, από τους αλιείς, όσο και έως ότου φτάσουν στα σημεία πώλησης.

«Τα ψάρια πρέπει μόλις αλιεύονται να μπαίνουν σε πάγο και όχι σε θαλασσινό νερό όπως συνηθίζεται», τονίζει η κ. Ηλιοπούλου. Χαρακτηριστικά, ένα ψάρι που έχει συντηρηθεί σε πάγο σε 0 βαθμούς Κελσίου μπορεί να αντέξει έως και 19 ημέρες, ενώ ένα ψάρι συντηρούμενο «απλώς» σε νερό μετά μία μόλις ημέρα είναι ακατάλληλο για κατανάλωση. Η ίδια, επισημαίνει πάντως ότι σε λίγες περιπτώσεις το μικροβιακό φορτίο που ανιχνεύτηκε στα δείγματα που εξετάστηκαν μετρήθηκε σε συγκεντρώσεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν άμεσα προβλήματα υγείας. Σαφώς όμως πρόκειται για ψάρια υποβαθμισμένα που δεν προσφέρουν στους καταναλωτές τα θετικά στοιχεία που νομίζουν ότι λαμβάνουν τρώγοντας υγιεινά. «Κακή ποιότητα ψαριού σημαίνει ψάρι που η διατροφική του αξία είναι σαφώς υποβαθμισμένη», τονίζει η κ. Ηλιοπούλου.

Η αρχή του προβλήματος βρίσκεται στη θάλασσα, καθώς οι θάλασσες είναι ρυπασμένες. Οταν λοιπόν τα ψάρια αλιεύονται, ήδη είναι «φορείς» κάποιων μικροβίων (λίγα σε αριθμό) που πολλαπλασιάζονται εφόσον βρεθούν στο κατάλληλο περιβάλλον.

Από τα δείγματα που εξετάστηκαν, τα ψάρια που είχαν διατηρηθεί σε πάγο βρέθηκαν να έχουν ελάχιστο μικροβιακό φορτίο. Αντίθετα εκείνα που είχαν «διατηρηθεί» σε νερό περιείχαν έως και δέκα φορές περισσότερα μικρόβια ανά γραμμάριο. Πρόκειται για μικρόβια όπως το Pseudomonas aeruginosa & Vibrio vulnificus, που σε αυξημένο αριθμό μπορούν να προκαλέσουν σηψαιμία, λοιμώξεις, ενδοκαρδίτιδα και ενδομητρίτιδα και γαστρεντερικές διαταραχές και το Vibrio alginolyticus που έχει ενοχοποιηθεί για δερματίτιδες και ωτίτιδες…

Δείκτης η ισταμίνη

Οι ερευνητές μέτρησαν επίσης την ισταμίνη στα δείγματα, χημική ουσία που εκκρίνει ένας οργανισμός που έχει επιμολυνθεί από μεγάλο αριθμό μικροβίων. Ετσι τα επίπεδα της ισταμίνης αποτελούν δείκτη για τη φρεσκότητα και τελικά την καταλληλότητα ενός ψαριού. Αλλεργία, υπόταση, έξαψη και πονοκέφαλος είναι μερικά από τα συμπτώματα που μπορεί να εκδηλώσει κάποιος εφόσον καταναλώσει τρόφιμα με υψηλά επίπεδα ισταμίνης. Από τα δείγματα που ελέγχθηκαν εκείνα που είχαν συντηρηθεί σε νερό εμφάνιζαν υψηλές συγκεντρώσεις ισταμίνης στη σάρκα (8-10mg ανά 100 gr), στοιχείο που καθιστά το ψάρι σαφώς υποβαθμισμένο. Σε κάποιες περιπτώσεις τα επίπεδα ισταμίνης που ανιχνεύτηκαν ξεπερνούσαν τα 12 mg ανά 100 gr (το όριο που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι τα 15 mg ανά 100 gr).

Οπως επισημαίνει στην «Κ» η κ. Ηλιοπούλου μπορεί να μην πρόκειται για προϊόντα επικίνδυνα για την υγεία, αλλά πρόκειται σαφώς για υποβαθμισμένα προϊόντα. Και αν αναλογιστούμε ότι το ψάρι θεωρείται ένα προϊόν υψηλής διατροφικής αξίας το οποίο συχνά πληρώνουμε ακριβά, αυτή η παράμετρος είναι ιδιαίτερα σημαντική.

Τα δείγματα αφορούν σε ψάρια που έχουν αλιευτεί στις ακτές της Δυτικής Πελοποννήσου στα ανοιχτά του Πατραϊκού κόλπου, στον Κορινθιακό και στα ανοιχτά της Κυλλήνης. Τη μελέτη πραγματοποίησαν οι κ. Δανάη Βενιέρη, λέκτορας Πολυτεχνείου Κρήτης, ο κ. Χρήστος Θεοδωρόπουλος, M.Sc. βιολόγος - Περιβαλλοντολόγος και η κ. Μαρία Λαγκαδινού, M.Sc. φυσικός - περιβαλλοντολόγος.

Τι πρέπει να προσέχουμε

- Αγοράζουμε πάντα ψάρια που συντηρούνται σε πάγο και όχι σε νερό ή βρίσκονται απλώς πάνω σε ένα πάγκο.
- Τα δοχεία μέσα στα οποία βρίσκονται τα ψάρια θα πρέπει να είναι τέτοια, ώστε το νερό από την τήξη του πάγου να «φεύγει» και να μην μένει μέσα στο δοχείο.
- Τα τελάρα θα πρέπει να είναι πλαστικά και ρηχά και όχι ξύλινα, τα οποία απαγορεύονται από τη νομοθεσία, καθώς ευνοούν την ανάπτυξη μικροβίων.
- Στο σπίτι είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούμε γάντια κατά τη διαχείριση των αλιευμάτων.

© 2009 H KAΘHMEPINH All rights reserved.