Εισαγωγή ξύλου ή προϊόντων από ξύλο

Η Επιτροπή δίνει στη δημοσιότητα δέσμη μέτρων για την καταπολέμηση της παράνομης υλοτομίας και της αποδάσωσης

[Ερωτήσεις - απαντήσεις και διευκρινήσεις]
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε σήμερα δύο σημαντικές πρωτοβουλίες για την προστασία των δασών παγκοσμίως. Η δέσμη μέτρων περιλαμβάνει νομοθετική πρόταση για τη μείωση του κινδύνου εισαγωγής παράνομα υλοτομημένης ξυλείας και παράνομα κυκλοφορούντων προϊόντων ξυλείας στην αγορά της ΕΕ καθώς και ανακοίνωση που περιλαμβάνει τις προτάσεις της Επιτροπής για την αντιμετώπιση της αποδάσωσης στις τροπικές ζώνες.

Η παράνομη υλοτομία και η αποδάσωση έχουν σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, επιτείνουν την κλιματική αλλαγή και την απώλεια βιοποικιλότητας και απειλούν τις συνθήκες ζωής των ιθαγενών πληθυσμών. Η παράνομη υλοτομία αποτελεί επίσης σύμπτωμα ευρύτερων προβλημάτων, μεταξύ άλλων έλλειψη διαχείρισης των δασών και ασθενής επιβολή του νόμου. Στο πλαίσιο των διεθνών διαπραγματεύσεων για τη συμφωνία περί κλιματικής αλλαγής μετά το 2012, η Επιτροπή προτείνει να τεθεί ως στόχος η αναστολή της απώλειας της παγκόσμιας δασοκάλυψης το αργότερο μέχρι το 2030 και η μείωση της μεικτής αποδάσωσης στις τροπικές ζώνες κατά τουλάχιστον 50% μέχρι το 2020
Παράνομη υλοτομία είναι η συλλογή, μεταφορά, πώληση ή αγορά ξυλείας κατά παράβαση του ισχύοντος εθνικού δικαίου.
Σημαντικό μερίδιο – περί το 19% - των εισαγωγών ξυλείας στην ΕΕ πιστεύεται ότι προέρχεται από παράνομες πηγές.
Η παράνομη υλοτομία αποτελεί σημαντικό και διογκούμενο πρόβλημα με σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, όπως η απώλεια βιοποικιλότητας, η αποδάσωση και η υποβάθμιση των δασών. Αποτελεί μέρος ευρύτερου προβλήματος που περιλαμβάνει ζητήματα διαχείρισης των δασών και επιβολής του νόμου και έχει οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει κανονισμό για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου να διατεθούν στην ευρωπαϊκή αγορά παράνομα υλοτομημένη ξυλεία και αντίστοιχα προϊόντα. Ο προτεινόμενος κανονισμός θα υποχρεώνει τους εμπόρους να ζητούν επαρκείς εγγυήσεις ώστε να εξασφαλίζουν ότι η ξυλεία και τα προϊόντα ξυλείας που πωλούν έχουν υλοτομηθεί σύμφωνα με τους σχετικούς νόμους της χώρας προέλευσης.
Αυτό θα στείλει ισχυρό μήνυμα στις επιχειρήσεις που επιθυμούν να αποκτήσουν πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ. Με την πρόταση αυξάνονται τα κίνητρα για νόμιμη και αειφόρο διαχείριση και χρήση των δασών, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες που ενδιαφέρονται να διατηρήσουν και να ενισχύσουν τις εξαγωγές των δασοκομικών τους προϊόντων προς την ΕΕ.
Ανακοίνωση σχετικά με την αποδάσωση
Τα δάση συνεχίζουν σήμερα να εξαφανίζονται με ρυθμό περίπου 130 εκατομμυρίων στρεμμάτων ετησίως.
Η αποδάσωση ευθύνεται για το 20% περίπου των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και έχει αναδειχθεί σε ζήτημα ζωτικής σημασίας στις διεθνείς υπό εξέλιξη διαπραγματεύσεις με αντικείμενο μια νέα συμφωνία του ΟΗΕ σχετικά με την κλιματική αλλαγή για την περίοδο μετά το 2012.
Η Επιτροπή προτείνει να επιδιώξει, στο πλαίσιο των διεθνών διαπραγματεύσεων για την κλιματική αλλαγή, την ανάπτυξη ενός παγκόσμιου μηχανισμού δασικού άνθρακα μέσω του οποίου οι αναπτυσσόμενες χώρες θα μπορούν να ανταμειφθούν για τις μειώσεις των εκπομπών που θα επιτυγχάνουν μέσω μέτρων περιορισμού της αποδάσωσης και της υποβάθμισης των δασών.
Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι απαιτείται σε επίπεδο ΕΕ κατάλληλη χρηματοδότηση από το 2013 έως το 2020 για την καταπολέμηση της αποδάσωσης. Η συνολική χρηματοδότηση θα εξαρτηθεί από το επίπεδο των μέτρων άμβλυνσης των επιπτώσεων τα οποία θα εφαρμόσουν οι αναπτυσσόμενες χώρες.
Μεγάλο μέρος της ανωτέρω χρηματοδότησης μπορεί να προέλθει από τα έσοδα πλειστηριασμών δικαιωμάτων εκπομπής στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ.
Εκτιμάται ότι εάν διαθέτονταν στον παγκόσμιο μηχανισμό δασικού άνθρακα (GFCM) ποσοστό 5% των εσόδων από τους πλειστηριασμούς, το 2020 θα συγκεντρωνόταν ποσό 1,5 έως 2,5 δις €.
Στο πλαίσιο του εν λόγω μηχανισμού μπορεί να προβλεφθεί πιλοτική φάση για να δοκιμαστεί η ένταξη «πιστωτικών μορίων αποδάσωσης» (πιστωτικά μόρια για την αποφυγή της αποδάσωσης) στις αγορές δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα, ώστε οι κυβερνήσεις να είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν τα εν λόγω πιστωτικά μόρια για να ενισχύσουν την επίτευξη των στόχων τους όσον αφορά τη μείωση των εκπομπών μετά το 2012. Ανάλογα με τα αποτελέσματα της ανασκόπησης της αρχικής αυτής φάσης, μπορεί να εξετασθεί το ενδεχόμενο να επιτραπεί στις εταιρείες να χρησιμοποιήσουν πιστωτικά μόρια αποδάσωσης για να αντισταθμίσουν μέρος των εκπομπών τους μετά το 2020.
Στην ανακοίνωση υπογραμμίζεται επίσης η ανάγκη ενίσχυσης άλλων πολιτικών που αφορούν τα δάση καθώς και πολιτικών που μπορούν να μειώσουν άμεσα ή έμμεσα την αποδάσωση, στους τομείς του εμπορίου, της ενέργειας, της γεωργίας, της ασφάλειας τροφίμων και της αναπτυξιακής συνεργασίας.
Οι προτάσεις της Επιτροπής αναμένεται να αποτελέσουν μέρος της θέσης της ΕΕ στη διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα τον Δεκέμβριο στο Πόζναν καθώς και των διαπραγματεύσεων για μια νέα συμφωνία σχετικά με το κλίμα που προβλέπεται να συναφθεί τον Δεκέμβριο του 2009 στην Κοπεγχάγη.
http://ec.europa.eu/environment/forests/deforestation.htm
http://ec.europa.eu/environment/forests/illegal_logging.htm